Chociaż dotychczas przeważały prace licencjackie raczej o charakterze teoretycznym, to jednak w ostatnich latach można zauważyć dosyć wyraźny trend podejmowania problemów i tematów prac o charakterze empirycznym. Jest to godne uwagi zjawisko, bowiem wbrew pozorom opracowanie wartościowej pracy licencjackiej o charakterze teoretycznym nie jest sprawą łatwą. Taki charakter mają najczęściej prace magisterskie, które jednak wymagają odpowiedniego warsztatu naukowego. Z tego chociażby powodu podejmowanie prac o charakterze empirycznym trzeba przyjąć z uznaniem.
Zazwyczaj wiele zależy od uczelni, regulaminu studiów i od promotora. Często student nie ma wyboru, bo np. w regulaminie studiów napisano, że w pracy dyplomowej muszą znaleźć się badania własne studenta. Wtedy umarł w butach. 🙂
Żartuję, oczywiście. Badania są bardzo fajne, jedyne co z nimi jest nie tak, to że pożerają więcej czasu.
A więc porównajmy jedne z drugimi.
Wybór między pracą teoretyczną a empiryczną zależy od wielu czynników, takich jak zainteresowania badawcze, dostępność danych oraz wymagania kierunku studiów. Każdy z tych typów prac ma swoje specyficzne cechy, zalety i wady, które należy rozważyć przed podjęciem decyzji. Oto kluczowe aspekty, które mogą pomóc w dokonaniu właściwego wyboru:
Praca teoretyczna skupia się na analizie istniejących materiałów, teorii, badań i literatury w danym obszarze nauki. Jej celem jest uporządkowanie, porównanie i krytyczna analiza dostępnej wiedzy. Takie prace często poszukują luk w literaturze, oferują nowe spojrzenia na istniejące koncepcje lub łączą różne teorie, aby przedstawić nowe interpretacje. Praca teoretyczna jest odpowiednia, gdy masz dostęp do bogatej literatury przedmiotu i chcesz zająć się analizą istniejących koncepcji bez konieczności przeprowadzania badań terenowych lub eksperymentów. Można ją wybrać, gdy badanie praktyczne jest trudne do zrealizowania lub ograniczone przez czas, zasoby czy możliwości techniczne. W pracy teoretycznej liczy się umiejętność krytycznego myślenia, wyciągania wniosków i formułowania nowych perspektyw. Często wybierają ją studenci kierunków humanistycznych i społecznych, gdzie analiza koncepcji teoretycznych jest kluczowa.
Z kolei praca empiryczna bazuje na samodzielnie zebranych danych. Może to być badanie jakościowe, ilościowe lub mieszane, które wymaga od autora przeprowadzenia badań, eksperymentów, ankiet, wywiadów lub obserwacji. Główna różnica między pracą empiryczną a teoretyczną polega na tym, że praca empiryczna dostarcza nowych danych, które są analizowane w kontekście teorii. Taka praca jest często wybierana przez studentów kierunków ścisłych i przyrodniczych, ale także w naukach społecznych, takich jak psychologia, socjologia, ekonomia, gdzie przeprowadzanie badań terenowych jest kluczowe. Wymaga ona jednak większych zasobów czasowych, często także dostępu do narzędzi badawczych lub grupy badawczej. W pracy empirycznej kluczową rolę odgrywa nie tylko teoretyczne przygotowanie, ale także umiejętność planowania i realizacji badań oraz późniejsza analiza wyników.
Wybór między pracą teoretyczną a empiryczną zależy od Twoich preferencji, rodzaju badań, jakie chciałbyś przeprowadzić, oraz dostępnych zasobów. Jeśli interesujesz się analizą i syntezą literatury, praca teoretyczna będzie odpowiednia. Natomiast jeśli preferujesz praktyczne badania, zdobywanie nowych danych i ich analizę, praca empiryczna może być lepszym wyborem.