- Przypisy bibliograficzne w systemie harvardzkim polegają na powoływaniu się na dane źródło bezpośrednio w tekście pracy, bez podawania jego pełnego opisu bibliograficznego w dolnej części stron (dokładne i pełne opisy bibliograficzne wykorzystanych źródeł umieszcza się tylko w bibliografii załącznikowej na końcu pracy).
Uwaga! Inne przypisy, np. polemiczne, umieszcza się tradycyjnie u dołu strony.
- Przypisy bibliograficzne w systemie harvardzkim umieszcza się bezpośrednio po cytacie lub w innym miejscu wymagającym wskazania źródeł w formie skróconej informacji bibliograficznej – podając w nawiasach kwadratowych:
nazwisko autora, ewentualnie: współautorów, redaktora lub pierwsze słowa tytułu źródła (w przypadku prac zbiorowych bez podanego redaktora), rok wydania publikacji,
oraz ewentualnie numer strony lub numery stron (w zależności od kontekstu), na które powołuje się autor pracy.
Przykłady:
Mimo optymizmu rządu wydaje się, że poparcie dla reformy rządu systematycznie maleje [Kowalski 1999].
Grupa strategiczna składa się z rywalizujących ze sobą firm, które mają podobne podejście do prowadzenia walki konkurencyjnej na danym rynku [Porter 2006, s. 197].
Na współczesnym rynku, przede wszystkim z racji jego dynamiki, coraz większe znaczenie przypisuje się antycypowaniu zmian i wyprzedzaniu pod tym względem konkurencji [Albarran 2004, s. 291-307].
Poniżej zostanie przedstawiona krótka charakterystyka najciekawszych rozwiązań [Europa 2010].
Rekonstruując i podsumowując obszerne rozważania na ten temat, prowadzone w literaturze [Luka konkurencyjna 2002, s. 11-17], można stwierdzić, że schemat analityczny to narzędzie badawcze polegające – w prostszym ujęciu – na określeniu istotnych cech lub zmiennych opisujących dane zjawisko, proces lub określoną kategorię teoretyczną, albo – w bardziej skomplikowanym ujęciu – oznaczające dodatkowo, oprócz identyfikacji zmiennych, określenie obszaru.
Według Słownika ekonomii PWN [Black 2008, s. 32] biznes jest terminem zbiorczym, określającym wszystkie formy działalności gospodarczej (produkcyjnej, usługowej, handlowej) i ukierunkowanej na osiągnięcie zysku.
- Dane bibliograficzne kilku omawianych jednocześnie publikacji należy oddzielać średnikami.
Przykład:
Jedną z liczniejszych jest dynamicznie rozwijająca się grupa opracowań dotyczących nadmorskiej przestrzeni turystycznej [Wall 1971; Gormsen 1981; Pearce 1985; Smith 1992].
- Sposób podawania danych bibliograficznych w przypisie zależy od kontekstu: jeżeli ze zdania lub akapitu, po którym należałoby umieścić przypis, jasno wynika, na czyje dzieło następuje powołanie (w tekście pojawia się nazwisko autora), wystarczy ograniczyć zawartość odsyłacza do roku publikacji oraz ewentualnie numeru strony.
Przykłady:
Według Beckera [1990] w teorii ekonomicznej ważna jest racjonalność odnosząca się do całego rynku, a nie do poszczególnych gospodarstw domowych.
- Obrębalski [1998, s. 25] stoi na stanowisku, że kreowanie pozytywnego wizerunku miasta, powiatu czy gminy „wymaga podjęcia kompleksowych działań w kierunku zwiększenia identyfikacji danej jednostki terytorialnej w otoczeniu”.
- Jeżeli dana publikacja ma dwóch autorów, podaje się oba nazwiska, łącząc je spójnikiem „i”.
Przykład:
Te dane również powinny być uwzględniane w ocenie innowacyjności przedsiębiorstwa [Kwiatkowski i Wasilewski 1998, s. 43-45].
Podobnie należy postąpić w przypadku trzech autorów, przy czym spójnik „i” stawia się przed ostatnim nazwiskiem.
Przykład:
Innowacje wcale nie muszą być kopiowane i wchłaniane [Lachowski, Szambelańczyk i Woźniak 2009, s. 67-71].
- Jeżeli autorów jest więcej niż trzech, podaje się tylko pierwszego z nich z dodatkiem skrótu „i in.”.
Przykłady:
Jednocześnie podkreślano, że wnioski uzyskane na podstawie tych modeli powinny mieć przełożenie na decyzje na poziomie mikroekonomicznym [Fujita i in. 1999].
W związku z tym, sieci traktowane są przez niektórych jako trzecia możliwa forma koordynacji życia gospodarczego, obok rynku i hierarchii [Thompson i in. 1993, s. 1-19], w szczególności jako forma pośrednia między rynkiem a hierarchią Williamsona [Thorelli 1986; Jarillo 1998].
- Jeżeli kilka wykorzystywanych w pracy dokumentów ma autorów o tym samym nazwisku i ten sam rok wydania, rozróżnia się je za pomocą pierwszych liter imion autorów.
Przykład:
[Nowak A. 2003; Nowak W. 2003]
- Jeżeli powołujemy się na kilka publikacji jednego autora opublikowanych w tym samym roku, po roku wydania należy dodać (bez spacji) kolejne małe litery, np. 1991a, 1991 b; oznaczenia te powtarza się wówczas w bibliografii zamieszczonej po tekście głównym.
Przykłady:
Maki [2007a] przekonująco pokazuje, że imperializm ekonomii, podobnie jak opisany wcześniej proces unifikacji teorii wewnątrz ekonomii, może być uzasadniony metodologicznie jako realizacja znanego z filozofii nauk przyrodniczych ideału unifikacji nauki (jedności nauki) [Strawiński 1997; Maki 2001].
W sytuacji, kiedy wydaje się, że na temat uwarunkowań i perspektyw wzrostu gospodarczego zostało powiedziane jeśli nie wszystko, to nadzwyczaj dużo – także odnośnie do Polski [Płowiec i in. 2001; Kołodko 2002a, 2002b; Owsiak i in. 2002; Noga 2004] – warto raz jeszcze zastanowić się nad pewnymi aspektami tego fundamentalnego dla funkcjonowania i rozwoju społeczeństwa fenomenu.
- Jeśli dokonujemy bezpośredniego cytatu z cudzej pracy, powinien on być dokładnie oznaczony za pomocą cudzysłowu; w takim wypadku należy także wskazać numer strony, z której pochodzi cytowany tekst.
Przykłady:
Nawet bardzo impulsywni kupujący nie kupują „na każde zawołanie swoich impulsów” [Rook i Fisher 1995, s. 306].
Numer strony można wskazywać także wtedy, gdy nie dokonujemy bezpośredniego cytatu, a jedynie własnymi słowami opisujemy myśl autora, jednak nie jest to konieczne.
- Jeśli powołujemy się na pozycję, której co prawda nie czytaliśmy, ale która była zacytowana w innej, czytanej przez nas publikacji, nie można powoływać się na tego pierwszego autora, lecz jedynie na autora publikacji, którą mamy.
Przykład:
Według Shapiro [za: Bellenger, Robertson i Hirschman 1978, s. 15] „nie ma czegoś takiego jak grupa produktów impulsywnych, bo praktycznie każda rzecz może być kiedyś przedmiotem impulsywnego zakupu dla określonego konsumenta”.
- Kilka publikacji cytowanych razem (w jednym nawiasie) szereguje się najczęściej w kolejności chronologicznej lub w innej kolejności, w zależności od kontekstu.
Przykłady:
Powstało co prawda sporo analiz opisujących przebieg oraz główne rezultaty imperializmu ekonomii [Tullock i McKenzie 1975; Stigler 1984; Hirschleifer 1985; Lazear 2000; Bowmaker 2005], jednak, z wyjątkiem dwóch odosobnionych prac [Fine 1999; Amadae 2003], nie ma takich, które próbowałyby wyjaśniać historyczne przyczyny tego zjawiska [Maki 2007a, s. 4].
Maki [2007a] przekonująco pokazuje, że imperializm ekonomii, podobnie jak opisany wcześniej proces unifikacji teorii wewnątrz ekonomii, może być uzasadniony metodologicznie jako realizacja znanego z filozofii nauk przyrodniczych ideału unifikacji nauki (jedności nauki) [Maki 2001; Strawiński 1997].
Gdy zachodzi potrzeba powołania się na prace kilku autorów pochodzące z różnych lat, aby uniknąć konieczności powtarzania w nawiasie tego samego nazwiska z kolejnymi datami, szereguje się prace chronologicznie w obrębie poszczególnych autorów.
Przykład:
Przez większą część tego okresu, mniej więcej do lat 80. XX w., wpływ ten był jednostronny – ekonomia naśladowała, parafrazowała lub absorbowała różne elementy nauk „twardych”: ich metody i standardy badawcze, rezultaty naukowe, związane z nimi poglądy filozoficzne itp. [Mirowski 1989, 2002; Weintraub 2002; Hands 2006].
- Jeśli powołujemy się na opracowania, raporty, dane statystyczne przygotowane przez organizacje, instytucje itp., które nie mają podanych autorów (lub redaktorów), zamiast autora podaje się nazwę tych organizacji.
Przykłady:
Zauważalna jest także wysoka dynamika w zakresie ochrony zdrowia oraz higieny osobistej – podane przez Główny Urząd Statystyczny (GUS) wartości cenowe dla tych towarów i usług w 2009 r. były wyższe niż rok wcześniej [GUS 2010].
W ten sposób, w ocenie większości obserwatorów i opiniotwórczych instytucji zakończyła się faza nadzwyczajnie niskich realnych stóp procentowych [International Financial Statistics 2006].